Missie 2025
18 jan t/m 01 feb
12e missie naar het Kanifing General Hospital-The Gambia
Missie SKB4Gambia wederom indrukwekkend
‘Als team hebben we veel kunnen doen in plusminus tien werkdagen’
Door Henri Walterbos
WINTERSWIJK - Met een voldaan gevoel wordt teruggekeken op weer een missie SKB4Gambia. De ‘vrijwilligers’, in het dagelijks leven verpleegkundigen en artsen in Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) in Winterswijk, zijn inmiddels al weer aan het werk, na twee waardevolle weken in het Kanifing General Hospital (KGH). “We kunnen tevreden terugkijken op de missie 2025. Als team hebben we veel kunnen doen in plusminus tien werkdagen”, vertelt Carla Klein Breteler van SKB4Gambia. “We hebben zestig patiënten geopereerd, waarbij de topper toch wel het succesvol terugleggen van een stoma was. We deden deze ingreep samen met dr. Sanyang, een Gambiaanse chirurg. Daarnaast waren er 152 wondzorgcasussen, waaronder helaas weer veel kindjes met brandwonden. Verder verrichtten we vele reparaties aan apparatuur zoals uitzuigapparatuur, een echo apparaat, OK-lamp, sterilisator-, vervanging van een OK- tafel, gereed maken van de gedoneerde tandartsstoel. Dat alles door onze technische man, in samenwerking met de technici van het KGH. Ook hebben we nog een ECG-apparaat overhandigd en uitleg gegeven. Het apparaat komt goed van pas op de Spoed Eisende Hulp die verbouwd wordt. We hebben ook nog materialen achtergelaten, zodat het KGH weer even wat meer voorraad heeft. Al met al ook een zeer zinvolle samenwerking gehad met de medewerkers van het KGH.”
Graafschap College
De SKB4Gambia-gangers wisten ook van het verblijf van leerlingen van het Graafschap College in Gambia voor een stage. Carla: “Enkele leerlingen van het Graafschap College hebben we twee dagen mee laten kijken in onze ‘keuken’ als het ware. Via ons hebben deze vijf leerlingen en hun docent eerst een week mogen meekijken/-werken in het Bansang Hospital. De laatste dagen konden ze bij elke geleding van ons team per toerbeurt meekijken. Wie weet zit hier wel een toekomstige collega tussen.”
Dankbare mensen
Het was ook deze missie wederom indrukwekkend wat het team meemaakte. “Vele casussen zullen ons waarschijnlijk bijblijven. Zoals de vader die praktische hulp vroeg, maar ook hulp nodig had bij de communicatie met zijn ernstig zieke zoon, of de ondersteuning op de verloskamer in de eerste week. En natuurlijk de dankbare mensen die we mochten helpen. Ook nu we thuis zijn komen er nog steeds berichtjes binnen van patiënten, die zich zoveel beter voelen door de behandeling die wij gaven”, laat Carla weten. “We willen ook nog een speciale dank overbrengen aan de breisters en haaksters van de mutsjes, prachtige knuffels en de dekentjes die zo bruikbaar waren. Er belde zelfs nog een patiënt op die vertelde hoeveel troost ze in de deken vond. Heel veel kinderen hebben prachtige knuffels ontvangen, waar ze enorm blij mee waren. We hoorden ook dat meerdere collega’s in het SKB met deze nieuwe hobby zijn begonnen. Er zijn al weer dozen vol ontvangen.”
Omdat hier kosten aan verbonden zijn zou de stichting het op prijs stellen dat mensen die niet kunnen breien/haken en toch wat willen doen een bedrag van 4,50 euro doneren. “Dat is de helft van de verschepingskosten in bananendozen.”
Missie 2026
Binnenkort evalueren het team en het bestuur de missie en daarna wordt alweer vooruitgekeken naar de missie in 2026. “Hiervoor zijn tijdens deze missie al enkele lijntjes uitgezet en in maart gaat één van de teamleden een dag meelopen in Gambia met de orthopeed en verpleegkundige van ‘Gambia Child’ om te kijken wat er mogelijk is met betrekking tot een eventuele deels orthopedische missie.”
Ook wordt binnen het SKB gekeken naar uitbreiding van het team. “SKB-ers die geïnteresseerd zijn in het bijwonen van een missie kunnen dit te zijner tijd lezen op intranet van het SKB. Indien we geen volwaardig team bijeen kunnen krijgen, wordt er buiten het SKB verder gekeken.”
Missie 2025
Persoonlijk verhaal;
BAS van Beek
Werken in The Gambia.
Ik, Bas van Beek, ben 48 jaar werkzaam geweest gezondheidszorg anesthesieverpleegkundige in de als in streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk. Sinds 1 januari 2025 ben ik met vervroegd pensioen.
Het vak anesthesiologie houdt zich bezig met het welzijn van een patiënt rondom zijn/haar operatie. Tijdens dit proces wordt een patiënt gescreend, er wordt een vorm van anesthesie toegepast en er worden perioperatief een aantal parameters bewaakt Dit alles vindt plaats onder goed gereguleerde omstandigheden en er vindt verslaglegging plaats volgens de geldende richtlijnen.
Gambia, officieel (the Republic of The Gambia) de Republiek Gambia, is een land in West-Afrika. Geografisch gezien is Gambia het kleinste land op het Afrikaanse continent; het wordt aan alle kanten omringd door Senegal, behalve het westelijke deel, dat grenst aan de Atlantische Oceaan.
Er is in 2010 een stichting opgericht, SKB4Gambia door een zeer bevlogen IC verpleegkundige, Carla Klein Breteler. Zij kwam tijdens een vakantie in Gambia terecht in Het Kanifing General Hospital. Uit dat bezoek is de stichting ontstaan en de stichting gaat sinds 2011 één keer per jaar naar Gambia om daar medische zorg te verlenen. De standaard van de gezondheidszorg daar ligt helaas een stuk lager als die van Nederland.
Nu heb ik al jarenlang een fascinatie met het continent Afrika en het was ook een grote wens van mij om daar eens te kunnen werken. SKB4Gambia was/is dus voor mij een uitgele zen mogelijk heid om die wens in vervul ling laten gaan. Dit jaar was mijn 5de missie naar The Gambia. Wij zijn met een team van 12 vrijwilligers dit jaar van 18 januari tot en met 1 februari in Gambia geweest. Dit team bestond uit één chirurg, twee operatieassistenten, twee anesthesiologen, één anesthesieverpleegkundige, twee recoveryverpleegkundigen, één wondzorgconsulente, één technische man en de voorzitster van de stichting. Elk teamlid bekostigd zijn/haar eigen reis, Het SKB schenkt ons wel een gedeelte van de tijd.
In de maanden voorafgaand aan de missie worden er de nodige voorbereidingen getroffen. Eerst wordt er een team samengesteld en er wordt gekeken wat er nodig is aan materialen, medicijnen en technische benodigdheden. Een deel hiervan wordt gekocht en een ander deel wordt geschonken/gesponsord. Zo zijn er onder andere al een beademingsmachine, een operatietafel, operatielampen en monitoren geschonken aan het Kanifing General Hospital. Dit alles wordt verscheept naar Gambia. Daar aangekomen beginnen we met de voorbereidingen. De materialen worden uitgepakt en gesorteerd en er wordt gekeken of de apparatuur nog onderhoud behoeft. Dat is veelal wel het geval. Er is al contact geweest met de Gambiaanse specialisten over een aantal patiënten en die worden dan gezien/gescreend door de anesthesie en de chirurgie. Op basis daarvan wordt er een programma samengesteld. Er komen ook nog veel patiënten langs die niet bekend zijn en ook van deze categorie maken we een selectie.
We houden op de werkdagen ‘s morgens eerst een briefing zo rond 08.00 uur. Daarna gaan we aan de slag. De werkomstandigheden zijn daar heel anders dan in Nederland. De temperatuur, de stroom en watervoorziening zijn vaak niet zo stabiel. De stroom valt soms meerdere malen per dag uit en dan sta je in het donker te werken. Ook de hygiënestandaard is anders als in Nederland. Je moet daar erg vertrouwen op je oren, ogen, handen en een gezond boerenverstand. Er is ook geen ICT op het gebied van patiëntenzorg. We werken samen met onze Gambiaanse collega’s en proberen zoveel mogelijk bedside teaching toe te passen. Dat werpt zijn vruchten wel af want we zien een duidelijke vooruitgang op allerlei gebieden. We werken zo’n dag door tot we de geplande ingrepen en de eventuele spoedgevallen gedaan hebben dat is meestal tot rond 17.30 uur. Daarna opruimen en de volgende dag voorbereiden alvorens we terugkeren naar ons hotel.
De gezondheidszorg in Gambia is toegankelijk voor iedereen, maar alles moet door de patiënt zelf betaald worden. Er is ook geen ziektekostenverzekering zoals wij die kennen, dus moeten de patiënten alles zelf betalen van een polibezoek tot aan de operatie/anesthesiematerialen toe. Die bedragen zijn in onze ogen niet hoog maar Gambia is een van de armste landen van Afrika. En dat kunnen de meeste Gambianen niet betalen, met als gevolg dat bijzondere er en bizarre aandoeningen voorbijkomen. Er zijn ook niet veel “goed” uitgeruste ziekenhuizen en deze liggen ook voor veel mensen niet in de buurt. Eén of twee dagen lopen om er te komen is geen uitzondering. Een ander groot probleem zijn de artsen. Er zijn Gambiaanse artsen maar veel van de specialisten werken in het buitenland. Er zijn op dit moment geen Gambiaanse Anesthesiologen dus hun werk wordt gedaan door overigens wel kundige anesthesieverpleegkundigen die helaas wel zo hun beperkingen hebben.
Er zijn dus veel Gambianen die in de rij staan als men weet dat er een buitenlands team komt opereren. Deze teams verlenen nagenoeg kosteloze zorg, Er komen een aantal buitenlandse teams met ieder hun eigen aandachtsgebied. Dit staat dan garant voor lange inspannende werkdagen die wel veel voldoening geven. De wondzorg is van groot belang tijdens de missies. Er wordt nog veel gekookt met open vuur dus we zien veel brandwonden bij helaas vaak kinderen. Voor deze categorie patiënten is de wondzorg van groot belang. De wondzorgconsulenten maken daar samen met hun Gambiaanse collega’s ook echt een verschil.
Ik ga niet in detail treden maar we maken dan ook bijzondere, bizarre, mooie, aangrijpende en nare dingen mee. Wij hebben dit jaar 62 patiënten geopereerd en er zijn 152 wondbehandelingen gedaan. Ook onze technisch man heeft weer veel kunnen betekenen voor het ziekenhuis. En er zijn alweer wat zaken besproken voor de volgende missie. Het werk dat we in The Gambia doen maakt zeker voor de mensen die we kunnen helpen echt een verschil en dat geeft mij voldoening. Naast het feit dat ik het ook fantastisch vind om daar te mogen en te kunnen werken. Wat mij blij en trots maakt is als we de eerste missie, die echt pionierswerk was, vergelijken met de laatste missie. Dan is er echt substantieel vooruitgang geboekt. Zowel door onze Gambiaanse collega’s als door de SKB4GAMBIA teams. En dat is een groot goed. Kijk eens rond op de website SKB4GAMBIA.NL.
En misschien kunnen jullie nog wat voor ons betekenen.
Bas van Beek
